Het protocol tegen pesten is voor bedrijven een verplicht plan dat moet worden ingevoerd en nageleefd om alle vormen van pesterijen op de werkvloer te voorkomen, te vermijden of uit te bannen. Dit omvat onder meer pesten op grond van geslacht, seksuele intimidatie, moreel wangedrag, discriminatie op grond van seksuele geaardheid en cyberpesten, dat is toegenomen door het wijdverbreide gebruik van technologie en blootstelling op sociale media. Het doel is schadelijk gedrag te elimineren dat zowel werknemers als het bedrijf zelf treft, waarbij de werkgever verantwoordelijk is voor het waarborgen van het fysieke en psychologische welzijn van zijn personeel.
Artikel 48 van Wet 3/2007 bepaalt dat alle bedrijven specifieke maatregelen moeten nemen om strafbare feiten en ander gedrag tegen seksuele vrijheid en morele integriteit op de werkvloer te voorkomen:
“1. Bedrijven moeten arbeidsomstandigheden bevorderen die de pleging van strafbare feiten en ander gedrag tegen seksuele vrijheid en morele integriteit op het werk voorkomen, met bijzondere aandacht voor seksuele intimidatie en intimidatie op grond van geslacht, ook binnen de digitale context.
Hiervoor kunnen maatregelen worden vastgesteld, die moeten worden overeengekomen met de vertegenwoordigers van de werknemers, zoals het opstellen en verspreiden van gedragscodes, het uitvoeren van bewustmakingscampagnes of het organiseren van trainingen.
2. Werknemersvertegenwoordigers moeten bijdragen aan het voorkomen van strafbare feiten en ander gedrag tegen seksuele vrijheid en morele integriteit op het werk, met bijzondere aandacht voor seksuele intimidatie en intimidatie op grond van geslacht, ook binnen de digitale context, door middel van het sensibiliseren van werknemers en het informeren van de bedrijfsleiding over gedrag waarvan zij kennis hebben genomen en dat dergelijk gedrag zou kunnen uitlokken.”
Maatregelen tegen pesten moeten dus worden ingevoerd in alle bedrijven, ongeacht hun grootte. Zowel een bedrijf met slechts één werknemer als een bedrijf met 500 werknemers moet over een dergelijk protocol beschikken.
Wat gebeurt er als een bedrijf besluit dit protocol niet in te voeren?
De sancties variëren afhankelijk van de ernst van de overtreding, zoals vastgesteld in la Ley de Infracciones y Sanciones en el Orden Social (Wet op Inbreuken en Sancties in de Sociale Orde):
- Lichte overtredingen: hiervoor gelden minimumboetes van €70 tot €150, gemiddelde boetes van €151 tot €370 en maximumboetes van €371 tot €750.
- Ernstige overtredingen: hiervoor gelden minimumboetes van €751 tot €1.500 euro, gemiddelde boetes van €1.501 tot €3.750 euro en maximumboetes van €3.751 tot €7.500.
- Zeer ernstige overtredingen: hiervoor gelden minimumboetes van €7.501 tot €30.000, gemiddelde boetes van €30.001 tot €120.005 en maximumboetes van €120.006 tot €225.018.
Het is belangrijk dat niet alleen de werknemers, maar ook de werkgever het plan naleven, aangezien nalatigheid van de kant van het bedrijf kan leiden tot strafrechtelijke aansprakelijkheid. Dit, hoewel geen sanctie in de traditionele zin, kan de publieke reputatie en het vertrouwen van klanten en werknemers ernstig aantasten.
Wie is verantwoordelijk voor het opstellen van het protocol?
Allereerst moet er onderscheid worden gemaakt tussen bedrijven met en zonder een Gelijkheidsplan. Het Gelijkheidsplan is verplicht voor bedrijven met meer dan 50 werknemers.
Als het bedrijf een dergelijk plan heeft, wordt het protocol tegen pesten onderdeel van het Gelijkheidsplan en moet het worden onderhandeld via een Onderhandelingscommissie, bestaande uit drie leden en een plaatsvervanger.
Beschikt het bedrijf niet over een Gelijkheidsplan, dan moet er overleg plaatsvinden met de wettelijke vertegenwoordiging van de werknemers of de vakbondsvertegenwoordiging. Hiervoor is een aangewezen instructeur nodig.
De commissie of instructeur is verantwoordelijk voor het ontvangen van klachten of meldingen van pesten en voor het in gang zetten van het actieprotocol tegen pesten.
Conclusie
Kortom, het ontbreken van een protocol tegen pesten op de werkvloer vormt niet alleen een wettelijke overtreding, maar kan ook aanzienlijke financiële, juridische en reputatieschade veroorzaken voor bedrijven. Dit benadrukt het belang van het implementeren en onderhouden van een adequaat regelgevend kader om een veilige en respectvolle werkomgeving te garanderen. Zie bijgevoegd het protocol sjabloon.
Elena Sanchez