Gedeelde voogdij is een steeds populairdere en gewenste optie geworden in echtscheidingsprocedures, en laat hiermee een verschuiving in de maatschappij zien in de richting van erkenning van het belang van beide ouders in het leven van minderjarigen. Er wordt gestreefd naar een evenwicht tussen de rechten en verantwoordelijkheden van beide ouders, waarbij een stabiele omgeving voor de ontwikkeling van het kind wordt bevorderd. De prioriteit van de ouders in echtscheidingsprocedures moet liggen bij het welzijn van de kinderen, zodat gezamenlijk gezag kan worden gerealiseerd in een proces van wederzijdse overeenstemming.
Procedurele aspecten van gedeeld voogdijschap in echtscheidingsprocedures
Hieronder volgt een zeer beknopte beschrijving van de juridische procedure volgens deze kaders:
- Indiening van het verzoekschrift: Overeenkomstig artikel 92 van het Spaanse Burgerlijk Wetboek kan één of beide ouders aan het begin van de scheidings-, echtscheidings- of nietigverklaringsprocedure een verzoek indienen voor gezamenlijk gezag. Het is belangrijk om deze aanvraag vergezeld te laten gaan van een ouderschapsplan waarin gedetailleerd wordt beschreven hoe aan de behoeften van de minderjarige op het gebied van huisvesting, onderwijs en tijd met elke ouder zal worden voldaan.
- Rechterlijke toetsing: Het verzoek wordt beoordeeld door de rechter, die vooral kijkt naar de belangen van het minderjarige kind. Volgens hetzelfde artikel 92 zal de rechter beslissen over het gezag en daarbij onder andere rekening houden met de rapporten van het Openbaar Ministerie, de beweringen van de partijen en de relaties van de kinderen met hun ouders en broers en zussen. De interventie van deskundigen, zoals psychologen of maatschappelijk werkers, kan worden gevraagd voor een meer gedetailleerde beoordeling.
- Overeenkomst of beschikking: In de artikelen 770 en 777 van de wet op de burgerlijke rechtsvordering is de specifieke procedure vastgelegd voor gevallen van nietigverklaring, scheiding van tafel en bed en echtscheiding, waarbij overeenstemming tussen de partijen wordt bevorderd door middel van bemiddeling. Als de ouders een overeenkomst bereiken over gezamenlijk gezag, zal voorafgaand aan het indienen van de rechtszaak of zelfs daarna met het bemiddelingsteam in de rechtbank, een dergelijke overeenkomst worden herzien door de rechter en, als hij/zij van mening is dat deze in het belang van het kind is, worden goedgekeurd.
Als er geen overeenkomst is, zal de rechter een beslissing nemen op basis van alle voorgelegde bewijzen en getuigenissen, waarbij het welzijn en de behoeften van het kind altijd voorrang krijgen.
Psychologische aspecten van gedeeld ouderschap
Vanuit een psychologisch perspectief kan gezamenlijk gezag aanzienlijke voordelen bieden voor het kind en de ouders, op voorwaarde dat het op een goede manier wordt aangepakt en met wederzijdse overeenstemming tussen de ouders. Bepaalde psychologische aspecten worden hiervoor in aanmerking genomen:
- Stabiliteit en Continuïteit: Gezamenlijk gezag stelt kinderen in staat om een betekenisvolle en duurzame relatie met beide ouders te onderhouden, wat cruciaal is voor hun emotionele stabiliteit en ontwikkeling.
- Vermindering van Conflicten: Hoewel er aanvankelijk uitdagingen kunnen zijn, kan een goede aanpak van gezamenlijk gezag de conflicten tussen ouders verminderen, omdat beide ouders een actieve rol hebben in het leven van het kind.
- Model van Samenwerking: Gedeelde voogdij leert kinderen het belang van samenwerking en conflictoplossing, doordat ze zien dat hun ouders samenwerken ondanks persoonlijke verschillen.
Conclusie
Gezamenlijk gezag is een regeling die, indien correct toegepast en onder de juiste omstandigheden, het welzijn en de ontwikkeling van minderjarigen zeer ten goede kan komen. Het is essentieel dat ouders open en coöperatief communiceren en altijd de behoeften van hun kinderen voorop stellen. Het hoofddoel is het welzijn en geluk van de kinderen tijdens en na het scheidingsproces.
Het is belangrijk dat ouders die dit proces doorlopen, worden geadviseerd door een advocaat die gespecialiseerd is in familierecht. Deze advocaat kan hen door de juridische procedure loodsen en hen helpen bij het opstellen van een ouderschapsplan dat voldoet aan de behoeften van hun kinderen en aan de eisen van de rechtbank. Aarzel niet om contact op te nemen met dit kantoor voor situaties zoals die in dit artikel worden beschreven, waarin beide echtgenoten bereid zijn om de belangen van het kind op de eerste plaats te zetten ook bij onderlinge meningsverschillen.
Mª Dolores García Santos